Kind van Afrika

Je lijkt zo klein en kwetsbaar naast de agent, die jou in zijn gesteven uniform binnenbrengt. Je laat je door hem aan je hand vasthouden maar je kijkt naar de grond, terwijl de agent me, volkomen zakelijk, je file overhandigd. Hij dreunt wat formaliteiten op en vertrekt dan, zonder jou nog een blik waardig te gunnen.

Ik kijk hoe je daar staat, op blote voeten, bang en alleen, en kniel bij je neer. ‘Molo, Unjani?’ vraag ik zacht en voor het eerst kijk je op* (‘Hallo, hoe gaat het?,’ in Xhosa, een van de elf officiele talen van Zuid-Afrika). Ik vang een glimp van je grote zwarte ogen op, voor je ze vluchtig weer op de grond richt. Ik vertel je dat je een tijdje bij ons komt wonen, in een huis met een heleboel andere kinderen. Aarzelend pak je mijn uitgestoken hand en samen stappen we de drempel over die jou naar een nieuw hoofdstuk in je leven leidt.

Jij bent slechts een van de vele kinderen die ooit een tijdelijk huis vonden bij Protea Place of Safety. Een ding hebben jullie gemeen, een verleden vol ellende en een onzekere toekomst. Ik kan maar moeilijk wennen aan de hulpeloze aanblik die jullie stuk voor stuk bieden in die eerste momenten. Maar het wordt echt beter, dat beloof ik je.

Bij ons mag je officieel maar drie maanden blijven maar helaas duurt het vaak maanden, soms zelfs jaren voordat we een plaats voor je gevonden hebben. Meestal in een kindertehuis want terug naar huis is vaak geen optie.

De eerste dagen breng je verward door. Je begrijpt niet wat de juf tegen je zegt want ze spreekt in Afrikaans. Je kent alleen Xhosa en hebt nooit iets anders gehoord. Ik zie dat je in de eetzaal slechts je ogen sluit bij het gebed, je kent de woorden niet. Je mist je moeder en je snapt niet waarom je hier bent. Hoe kan ik aan je uitleggen dat het echt beter voor je is om bij ons te zijn, vraag ik me vertwijfeld af. Ik kijk naar je wanneer je je terugtrekt als de andere kinderen spelen maar ik weet dat je gauw zult opstaan en met ze mee zal doen. Je moet het nu zelf doen, al ben je nog zo klein. Niemand vraagt zich af of zoiets eerlijk is.

Eerlijk of niet, flexibel als je bent zet je door. Binnen enkele dagen begroet je me met een glimlach van oor tot oor en speel je met de anderen alsof je nooit iets anders gedaan hebt. Misschien lijkt geluk groter naarmate de situatie ellendiger is maar als ik jou dan zie kan ik bijna niet geloven dat alles wat ik lees in je achtergrondrapporten echt over jou gaat. Dat jij al zo veel pijn en verdriet in je jonge leventje hebt gekend. Je bent zo dapper en enthousiast. Wat leer je mij veel, zonder het zelf te beseffen. Kind van Afrika, ik ben trots op jou.